Polisia.kz сайтының журналисі тәртіп сақшыларымен бірге түнгі рейдке шықты. Мақсат – мезгілсіз уақытта үйден тыс жерде жүрген жасөспірімдерді анықтау.
Павлодар облысында күн сайын ересектердің еріп жүруінсіз түнгі уақытта тұрғын үйден тыс жерде жүрген кәмелетке толмағандарды анықтау бойынша жұмыс жүргізіледі. Сондай-ақ құқық қорғау органдары 18 жасқа толмаған жастардың ойын-сауық орындарында кальян шегу және алкогольдік ішімдіктер ішу фактілерін тіркейді.
Ювеналды полиция инспекторлары Ирина Емцова мен Рада Прохорова редакция тілшісіне қызметтің қыр-сырын айтып берді. Жалпы, кәмелетке толмағандар істері жөніндегі инспекторлардың жұмысы таңертең ерте басталады және олар кешкі сағат 21:30-дан бастап рейдке шығады. Бірақ жұмыс орнына полиция қызметкері ауысымға дайындалу үшін ертерек келеді.
– Бүгінгі рейдке форма киіп шықтым. Форма киген сәттен бастап өзіңді басқаша сезінесің. Жауапкершілік арқалайсың. Тыныштық сақшысы екеніңді біліп, адамдар сенен көмек пен қорғауды күтетінін түсінесің. Айта кету керек, полиция формасында өз әрекеттері мен салдары үшін жауапкершілікке дайын болу керек, – деп бөлісті Polisia.kz сайтының журналисі Диана Құрманғалиева.
Барлығы үш патрульдік көлік кәмелетке толмаған жасөспірімдерді анықтауға шықты. Әрқайсысына белгілі бір аймақ бекітілген, оны ауысым кезінде тексеру қажет. Құқықтық тәртіп сақшыларының үйлесімді жұмысының арқасында бүкіл қала құқық қорғау органдарының мұқият бақылауында.
– Кешкі уақытта баласының қайда жүргенін, кіммен бірге екенін барлық ата-ана біле бермейді. Біздің заң балалардың көшеде заңды өкілдерсіз жүруіне тосқауыл болады. Бірақ оны бәрі бірдей сақтай бермейді. Егер бала үйге уақытында келмесе, мазасыз әкелер мен аналар полицияның телефондарына қоңырау шала береді, ал егер бірдеңе болса… Бұған тек полиция кінәлі деп санайды. Сақтық шараларын сақтамайды, – дейді Павлодар қаласының ПБ СПБ ЖПҚБ ЮПТ аға УПИ Рада Прохорова.
Біріншіден, тәртіп сақшылары қалалық кафелердің бір-екеуін тексеруге шешім қабылдады. Оларда тек ересектер демалып отырды, ал мекемелердің бірінің әкімшісі мұнда жасөспірімдердің түнде оларға келмеуін қатаң қадағалайтынын айтты. Бұл, әрине, қуантады. Бірақ бұзушылықтар сонда да табылды. Корреспондент мекемеге кірген кезде болған қызықты оқиғамен бөлісті.
– Біз кафеге кірдік. Қонақ толы үстелдер. Барлығы көңілді, қатты музыка ойнап тұрды. Полиция инспекторы маған телефонындағы бейнені көрсетті, ал онда барлық құқық бұзушылықтар жазылған кадрлар болды. Мен тіпті телефонымды сөмкемнен шығарып үлгермедім, бұл ұят болды. Полиция қызметкерлері менің материалдарыммен бөлісуді сұрады, мен оны да түсіруім керек еді, бірақ мен бұлыңғыр кадрларды түсіріп алыппын және негізінен келушілердің үстелдеріндегі кальян шегуін емес, кафедегі еденді түсіріп алыппын. Қолдарым дірілдеп, абыржып қалдым, – дейді Диана Құрманғалиева.
Полицейлер заңнаманың өзгеруіне байланысты кальянды тек үйде қолдануға болатындығын еске салды. Құқық бұзушыға қатысты хаттама толтырылып, айыппұл салынды.
Сонымен түн ортасында полиция қызметкерлері мен корреспондент қаланың компьютерлік клубтарының біріне барды. Ол жартылай жертөледе орналасқан. Клуб әкімшілігі бірінші қоңырауға есікті ашты. Ішке кірдік. Зал толы болды. Айта кету керек, бұл мекеме үш рет жауапкершілікке тартылған болатын. Айыппұлдары уақытылы төленді. Бір қуанатыны залда кәмелетке толмағандар болған жоқ. Бұзушылықтар анықталған жоқ. Патрульдер қала бойынша рейдті жалғастырды.
Айта кетейік, патрульдеу кезінде қаланың барлық ауласы тексеріледі. Беймезгіл уақытта көшеде жасөспірімдер болмады.
Сонымен қатар далада қатты аяз болды.Одан әрі жұмыс тобы Академик Сәтбаев көшесіндегі Small дүкеніне барды. Тәртіп сақшыларының айтуынша, кейде түнде кәмелетке толмағандардың алкоголь өнімдерін сатып алу көрінісін байқауға болады. Айтқанындай-ақ болды. Мұнда полицейлерді тағы бір құқық бұзушы күтіп тұрды. Полиция инспекторлары Павлодар қаласының солтүстік бөліміне жеткізілген жасөспірімнің ата-анасымен байланысқа шықты.
Ата-анасы келгеннен кейін полиция жас жігітпен және оның ата-анасымен профилактикалық әңгіме жүргізіп, жасөспірімнің мұндай кеш уақытта қылмыстың объектісі де, субъектісі де бола алатындығын түсіндірді.
Түнгі сағат бір шамасында полицияға үйлердің бірінде шу, қатты музыка ойнайды деген қоңырау түсті. Шақыруға келген полиция қызметкерлері бірнеше кәмелетке толмағандар пәтер жалдап, досының туған күнін атап өтіп жатқанын анықтады. Алкогольді ішімдіктерді ішіп, тыныштықты сақтамай, қоғамдық тәртіпті бұзды. Жеткізілгендердің арасында колледж студенттері мен мектеп оқушылары бар.
(полицейлермен жасөспірімдердің суреті)
– Қоғамдық орында мас күйінде жүрген 18 жасқа толмағандарға қатысты ата-аналарына тиісті айыппұл салумен хаттамалар толтырылды. Сондай-ақ кәмелетке толмаған баланың түнгі уақытта көшеде заңды өкілдерінің еріп жүруінсіз болғаны үшін ата-анасы жауапқа тартылды, – деді Павлодар қаласы Солтүстік ПБ ювеналды полициясының аға инспекторы Ирина Емцова.
Ресімдеу кезінде жастар полициямен тілге келіп, агрессивті әрекет етті, бірақ Ирина Емцова мен Рада Прохорова өте үйлесімді әрекет етті. Балаларға толыққанды заңдар түсіндірілді.
– Мәселе көбінесе отбасындағы қарым-қатынаста болады. Кейбір ата-аналарға баланың проблемаларына, жетістіктеріне қызығушылық танытып, баласымен уақыт өткізуден гөрі, балаға толық еркіндік беру, компьютерге отыру, кеш жүруге мүмкіндік беру оңайырақ. Сондықтан назар аударылмаған, бақылаусыз бала өзін ата-анасынан тәуелсіз сезінеді және қалағанын жасайды: қалаған кезде сыртқа шығады, құқық бұзушылық жасайды, алкоголь мен есірткінің дәмін татады. Ата-аналар өз балаларына мұқият болу керек, – дейді Рада Прохорова.
Сағат тілі түнгі екіні көрсетіп тұр. Погон таққан журналистің эксперименті аяқталды.
– 4 сағат бойы тәртіп сақшысы болып жұмыс істегенде, мен ювеналды полиция қызметкерлерінің жұмысы өте қиын екенін түсіндім. Ұйқысыз түндер, демалыссыз жұмыс, агрессивті құқық бұзушылармен қарым-қатынас – бұл полиция қызметкерлерінің аз ғана бөлігі. Азаматтар алдындағы борыш сезімі олар үшін өз уақыты мен өмірінен маңыздырақ, – дейді Диана Құрманғалиева.
Жыл басынан бері Павлордар қаласы бойынша күнделікті рейдтік іс-шаралардың арқасында кәмелетке толмағандардың қатысуымен 241 құқық бұзушылық, оның ішінде қоғамдық орындарда мас болғаны үшін 8, ата-анасының еріп жүруінсіз балалардың түнгі уақытта тұрғын үйден тыс болуына қатысты 139 құқық бұзушылық тоқтатылды. Сондай-ақ 29 ата-ана балаларды дұрыс тәрбиелемегені үшін жазаланды. 26 кәмелетке толмаған, 56 қолайсыз отбасы анықталып, полицияға есепке алынды.
