Полицияда 20 жылға жуық қызмет еткен Қымбат Қасымғожина туралы
8 наурыз – Халықаралық әйелдер мерекесі қарсаңында Polisia.kz редакциясы ел қауіпсіздігін қамтамасыз ету жолында адал қызмет етіп жүрген нәзік жанды полицейлер жайлы ақпарат ұсынады.
Петропавл қаласы полиция басқармасы штабының бастығы Қымбат Қасымғожина 2004 жылдан бастап полицияда қызмет етеді. 19 жылдан бері ол тек жексенбі күні күнделікті киімді киеді. Форма оны киетін адамды да, айналасындағыларды да тәртіпке келтіреді. Егер жақын жерде полиция қызметкері болса, бұл қазірдің өзінде құдіретті алдын алу факторы». Қымбат құқық бұзушылықтың алдын алу туралы жақсы біледі: ол қызметтің көп бөлігін ювеналды полицияда өткізген.
Айта кетерлік жайт, дәл «ювеналды қызметте» органдарда қызмет ету туралы арман басталды. Бір кездері орта мектеп оқушысына кәмелетке толмағандар ісі жөніндегі инспекторлар әсер етті — олар мектепке оқушыларға заң алдындағы жауапкершілік туралы айтып, асығып жасағалы жатқан әрекеттерден сақтандыру үшін келетін. Олардың сыртқы келбеті, мінез-құлқы, балаларға деген мұқият қарым-қатынасы оған қатты ұнайтын. Қымбат олардың жұмысы туралы көп ойланатын және жүрегінде ерекше сезім тудыратын: бұл нағыз іс. Анасы да да әрқашан оның әділеттілік сезімі күшті екенін айтып отырған екен.
– Сенің тік мінезіңмен тек милицияда жұмыс істеу керек деп айтатын анам, – деп еске алды ол.
Қымбат туған Степногорск қаласында қажетті білім алатын оқу орны болмады. Ол алдымен медициналық училищеге оқуға түсті. Кейін ол қызметкердің жары атанып, Петропавлға көшіп, Ислам атты ұлын тәрбиелей бастады. Бірінші мүмкіндік туған соң, ол заңгер мамандығы бойынша білім алып, ішкі істер органдарындағы қызметін бастады. Әрине, ювеналды полицияда. Мамандықты ол тез игеріп алды, ішкі жан-дүниесі әсер етті, жеке уақытымен санаспайтын.
Қымбат азаматтық жұмыста үйренбейтін қатаң тәртіпке де көнді. Нөлінші жылдар қиын жылдар болды – «тоқсаныншы жылдар» тәрбиесінде өскен балалар сол кезде көп-тін. Көбісі ішімдік ішіп, барлығы дерлік темекі шегетін. Жаппай төбелес жиі орын алатын. Кәмелетке толмағандар жөніндегі инспекторлардың түнгі рейдтері шұғыл қажеттілікті керек ететін. Полицейлер жастар жиналатын барлық аулалар мен жертөлелерді білетін. Оларды айналып өтіп, дискотекаларда таңғы сағат 04:00-ге дейін кезекшілік ететін, содан кейін бір-екі сағат ұйықтап, жұмыссыз отбасылардың мекенжайлары бойынша бару, мектептерге бару, оқиғаларға жауап беру үшін жұмысқа аттанатын.
Бұл оқиғалар ағымында басты нәрсені жоғалтпау өте маңызды болды. Әрбір «қиын» жағдайдың артында жеке тұлға тұрғанын түсіну. Есепте тұрған жасөспірімдердің бірінде әсіресе көптеген мәселе болды. Толық емес отбасы, базарда сауда жасайтын анасы ерікті ұлымен күресе алмайтын. Қымбат оған күн сайын барып, кәмелетке толмағандарды уақытша бейімдеу және оңалту орталығына бірнеше рет жіберетін. Ерте ме, кеш пе, жігіт өзінің тағдырын бұзатын теріс қылық жасайды деп қатты қорқатын. Алды алынды. Бірнеше жылдан кейін Қымбат оны көшеде қарсы алды. Ол бірден «өзінің» инспекторын таныды және оған деп төккен тері үшін шын жүректен алғыс айтты. Бүгінде ол «қиын жасөспірім» еңбекқор адам және қамқор отбасылы адамға айналған.
– Мұндай сәттер қуантады. Жалпы, ювеналды полицияда жұмыс істеу қанағат сезімін қалдырады. Менің көз алдымда көп нәрсе жақсы жаққа өзгерді. Егер бұрын қалалық полицияда кәмелетке толмағандар жөніндегі 50-ден астам инспектор қызмет еткен болса және олардың әрқайсысы 15-ке жуық тұрмысы нашар отбасылармен айналысса, бүгінде жеке құрам бірнеше есе қысқарып, Петропавлда 50-ге жуық есепте тұрған отбасы бар. Балалар өзгерген, көпшілігі салауатты өмір салтын ұстанады, өз құқықтары мен міндеттерін біледі. Бұл өзгерістерге менің де үлесім бар деп ойлау жүректі жылытпай қоймайды, – дейді Қымбат.
Тағы бір өзгеріс, Қымбаттың пікірінше, қоғамның сауыққанын айғақтайды. Бұрын ювеналды полицияда ер адамдар едәуір көп болған.
– Өйткені, жасөспірімдерді притондарда іздеудің қажеті жоқ еді. Көп жерлерге ер адамдарсыз кіру қауіпті болатын. Қазір бұл қызметте негізінен әйел адамдар жұмыс істейді және оларға тән шыдамдылық пен жұмсақтық көбірек сұранысқа ие, – деп есіне алады ол.
Қымбат Қасымғожина ювеналды полицияда 11 жыл қызмет еткен, соңғы 2 жылдан бері бөлімшені басқарады. Жалғыз үзіліс – 10 ай ғана өткізген декреттік демалыс болды.
– Біздің ұлымыз Медина қызымызды тәрбиелеумен көбірек айналысып келеді, ұлымыз бен қызымыздың арасы 11 жас. Жұбайы патрульдік полиция батальонында қызмет етіп, жақында ғана зейнетке шықты, бізде жалпы отбасылық демалыс өте сирек болады. Бірақ бұл біздің көңіл күйімізді түсірмейді, – деді полиция қызметкері.
Айта кетерлік жайт, 16 жастағы Медина ата-анасына қарап, мамандық таңдау туралы шешім қабылдап қойған, құқық қорғау органдарына баруға ниетті. Ал ұлы Ислам анасы бас тартқан жолды таңдап, дәрігер болып жұмыс істейді. Қазіргі таңда Қымбат Петропавл қаласы ПБ штабының бастығы қызметін атқарады. Штаб лауазымдарына ең тәжірибелі қызметкерлер ғана қабылданады. Міндеттердің қатарында – криминогендік жағдайды кешенді талдау және болжау, қызметтік процесті ұйымдастыру, қызметті тексеру бар. Алайда Қымбат тынымсыз еңбек етеді. Басшылық лауазымына қарамастан, күнделікті қарбалас жұмысқа қатысады. Ол үшін «үй мен жұмыс» бағыты патрульдеу бағыты ретінде қала береді.
Қар құрсауында мас күйінде, мектеп жанындағы ұлдардың төбелесі — Қымбат құқық бұзушылықты көрсе, көз жұмып өте алмайды, тоқтатады немесе наряд шақырады.
– Басқаша қалай? Өйткені, мен формадағы адаммын. Менің көз жұмып, бей-жай қарауға құқым жоқ, – дейді ол.
8 наурыз қарсаңында Қымбат Қасымғожина барлық әйелдерге қызметте күш пен шыдамдылық, отбасыларына амандық тілейді.
– Біз полицей екенімізді ешқашан ұмыта алмаймыз. Қай кезде де қызметке аса жауапкершілікпен қараймыз. Сондай-ақ біздің өмірімізде бұдан басқа, біз — қыз, әйел және ана екендігімізді еске салатын себептер көп болсын деп тілеймін! Мереке құтты болсын, қымбатты әйелдер, – деп полиция қызметкері сөзін қорытындылады.