СҚО полициясы: 2022 жылдың оқиғалары
Жыл сайынғы дәстүр бойынша Солтүстік Қазақстан облысы Полиция департаментінің баспасөз қызметі жылды қорытындылайды, – деп хабарлайды Polisia.kz.
СҚО полициясында 2022 жылы өткен ірі іс-шараларды, орын алған қылмыстық оқиғаларды және полиция ведомствосының жарқын жетістіктерін еске түсірейік.
Жыл тағайындауы
2022 жылдың қаңтар айында Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің келісімі бойынша ҚР Ішкі істер министрінің бұйрығымен Солтүстік Қазақстан облысы Полиция департаментінің бастығы лауазымына Айдын Қабдұлдинов тағайындалды.
28 қаңтар СҚО ішкі істер органдарының жеке құрамына жаңа басшыны ҚР Ішкі Істер министрі таныстырды.
Айдын Тоқтарұлы Қабдұлдинов – 1977 жылы Шығыс Қазақстан облысында туған. Ішкі істер органдарында 1994 жылдан бастап қызмет атқарады. ҚР ІІМ Алматы заң институтының түлегі. Тергеу және жедел бөліністердегі жұмыс тәжірибесі мол. 2020 жылдың ақпанынан Алматы қаласы ПД бастығының орынбасары лауазымын атқарған. Бұған дейін СҚО Полиция ведомствосын басқарған Марат Төлебаев Нұр-Сұлтан қаласы Полиция департаментінің бастығы лауазымына тағайындалды.
Жыл мерейтойы
2022 жылғы 23 маусымда Қазақстан полициясы 30 жылдығын атап өтті. Спорттық іс-шаралар, шығармашылық конкурстар, көрмелер мен патриоттық мазмұндағы жиындар, имидждік мақалалар мен бейнероликтер – мерекелік датаға орай полиция қызметкерлері түрлі форматтағы іс-шаралар өткізді. Бұндағы мақсат: полиция мамандығы туралы балалар мен жастарға айту, ардагерлердің және жұртшылық өкілдерінің қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге қосып жүрген үлесін атап көрсету.
Сондай-ақ, мерейтойлы жылда қыруар жұмыс СҚО ПД Мәдени орталығымен жасалды. Оған Қазақстан Республикасының Мәдениет қайраткері Дидар Малаев жетекшілік етеді. Погондағы әртістер жыл бойы облыстағы, қаладағы және аудандардағы қарттар үйлеріне, балаларға қолдау көрсету орталықтарына барып ересектер мен бүлдіршіндерді өз өнерлерімен қуантып қайтты. Тәртіп сақшылары қоғамдық қауіпсіздік пен тыныштықты сақтап қана қоймай, мәдениет саласын да дамытуға үлестерін қосып келеді.
Жылдағы ең қайғылы жол-көлік оқиғасы
Полиция қызметкерлері апаттылықты азайтуға, балалардың жол-көлік жарақатының алдын алуға және жол жүрісі қағидаларының бұзушылықтарын ескертуге ерекше көңіл бөледі.
2022 жылдың 11 айында облыс жолдарында 319 жол-көлік оқиғасы орын алып, салдарынан 46 адам қаза тауып, 441 адам жарақаттар алды.
Петропавлда 13 қараша күні Панфилов көшесінде ВАЗ-2108 автокөлігінің жүргізушісі көлік тізгініне ие бола алмай, аялдама павильонына барып соғылды. 43 жастағы қала тұрғыны мен 2010 және 2015 жылдары туған үш бала зардап шекті. Олар түрлі дене жарақаттрымен қаланың медициналық мекмелеріне жатқызылды.
Ал үш күннен соң Тайынша ауданында жылдағы ең қайғылы жол-көлік апаты тіркелді. Таңертең Астана – Петропавл автожолының 384-шақырымында Toyota Land Cruiser Prado және тіркемесі бар Audi 100 автокөліктері соқтығысты. Audi 100 автокөлігінің екі жолаушысы және екі жүргізуші қаза тапты.
Осындай оқыс оқиғаларға жол бермес үшін полиция қызметкерлері ұдайы негізде жедел-профилактикалық іс-шаралар, рейдтер, түсіндіру жұмыстарын жүргізіп, Жол жүрісі қағидаларын қатаң сақтауға шақырады.
Биіктен жерге құлап, түк болмағандай кете барды
Сенбілік таңда петропавлдық әлеуметтік желілердегі пабликтерде ерекше бейнежазба тарап кетті. Онда ер адамның көппәтерлі үйдің терезесінен бірінші қабаттағы дүкендердің баспалдақтарына құлаған сәті көрсетілген. Құлаған ер адам біраз уақыт қозғалмай жатқан. Сәлден соң есін жиып, орнынан тұрып түк болмағандай кете барды. Оқиға орын алған жердің нақты мекенжайы көрсетілмеген. Ер адамның денсаулғынан алаңдаған желі қолданушылары бейнежазбаның астында түрлі пікірлер жазды.
Танымал болып кеткен ер адамды қалалық Полиция басқармасының қызметкерлері анықтады. Бұл жағдай 15 қазан күні орын алған. Ғабит Мүсірепов атындағы ауданның 38 жастағы тұрғыны жуырда жұмыстарымен Петропавл қаласына келіп, Әуезов көшесіндегі үйлердің бірінен екінші қабаттан пәтер жалдаған. Оның айтуынша, үйде жалғыз болған. Спирттік ішімдік ішкен. Балконға шығып темекі шекпек болғанда тепе-теңдік ұстай алмай құлап кеткен. Сәлден соң өз-өзіне келіп, есін жиып, пәтерге қайтып оралған. Бұған ешкімді кінәламайды. Медициналық көмек сұрап жүгінбеген. Күннің екінші жартысында аудандағы үйіне кетіпті. Әлеуметтік желілерде бейнежазбаны көрген адамдар оның өміріне қатты алаңдады. Алайда, полицейлер қысқа уақыт ішінде оқиғаның мән-жайын анықтап, адамдарды тыныштандырды.
Жылдың қоныс тойы
Краснознаменное, Ломоносовка, Городецкое, Жамбыл — 2022 жылы СҚО-ның төрт ауданының учаскелік инспекторлары қазіргі заманғы полиция пункттерімен біріктірілген қызметтік тұрғын үйлерде тұрып, жұмыс істеуді бастады.
Кезекті осындай кеңсе желтоқсан айында Жамбыл ауданындағы Жамбыл ауылында ашылды. Ол жетінші болды: соңғы екі жыл ішінде жергілікті атқарушы органдар мен ауыл шаруашылығы басшыларының қолдауымен Мамлют, Уәлиханов, Ғабит Мүсірепов атындағы, Шал ақын ауданында және облыс орталығында осындай үйлер салынды.
– «Қадамдық қолжетімділік полициясы» қағидатын іске асыруда учаскелік инспекторға шешуші рөл беріледі. Бұл ауылдық жерлерде екі есе маңызды. Проблемалық сәттерге, ашықтыққа, ашықтыққа ден қою-полицейлердің алдында жұмыстың сервистік моделіне көшу міндеті тұр, сондықтан олардың қызметін нығайту – заңды қадам, – деп атап өтті Жамбыл УПП ашылуында СҚО ПД бастығы Айдын Қабдулдинов.
Осы бағыттағы жұмысты келесі жылы жалғастыру жоспарлануда.
Бұл – облыста тұрғын үймен біріктіріліп ашылған жетінші учаскелік пункт болып отыр. Соңғы екі жыл ішінде жергілікті атқарушы органдар мен ауыл шаруашылығы жетекшілерінің қолдауымен осындай үйлер Мамлют, Уәлиханов, Шал ақын аудандарында, Ғабит Мүсірепов атындағы ауданда және облыс орталығында ашылды.
– «Қол жетімді полиция» қағидатын іске асыруда учаскелік полиция инспекторының рөлі ерекше. Әсіресе, бұл ауылды жерде маңызды. Проблемалы сұрақтарға ден қою, жұмыстың ашықтығы – полицейлерге жұмыстың сервистік моделіне көшу міндеті қойылды. Сондықтан қызметтің осы түрін нығайту жұмыстары қолға алынды, – деп атап өтті СҚО ПД бастығы Айдын Қабдұлдинов.
Осы бағыттағы жұмыстар келер жылы да қолға алынбақ.
Жылдың ең ірі есірткі қылмысы
2022 жылдағы ең ірі есірткі партиясын полицейлер Петропавл қаласының 29 жастағы тұрғынынан тәркіледі. Ол Астана қаласынан бөліп салу және облыс аумағында тарату үшін аса ірі көлемде синтетикалық есірткіні жеткізді деген күдікке ілініп отыр. Жеке тінту кезінде қала тұрғынынан қоңыр-сарғыш түсті ұнтақ тәріздес затпен 20 түйіншек анықталды. Сараптама аталған зат «тұз» атауымен белгілі α-PvР синтетикалық есірткісі екенін көрсетті. Алынған заттың жалпы салмағы – 1 келі 113 гр.
Бұдан бөлек, полицейлер ұсталғанның 51 жастағы әкесінің гаражынан тіркелмеген қаруларды анықтады. Атап айтқанда, қолдан жасалған Шпаген тапанша пулеметінің муляждары, пневматикалық және газды қару, тіркелмеген тегіс ұңғылы және ойық ұңылы қаруға арналған дың патрондар тәркілденді.
Полицейлер синтетикалық есірткінің аса ірі мөлшері 1 грамнан басталатынын еске салады. Синтетикалық есірткілер кәдімгі есірткіге қарағанда әлдеқайда ауыр зиян келтіреді. Мәселен, биылғы жылы облыста синтетикалық есірткінің шамадан тыс дозасын қолданудың салдарынан үш нашақор қайтыс болған.
Қазіргі заманның есірткі бизнесіне көбінесе жастар тартылады. Нашақорлардың ғана емес, қауіпті есірткіні сатумен айналысатын қылмыскерлердің орташа жасы төмендеуде. Есірткі сатты деген күдікпен ұсталғандардың орташа жасы 25-тен төмен. Есепте тұрған ең жас нашақор жуырда 16 жасқа толды.
Синтетикаға тосқауыл қою – полицияның ең маңызды бағыттарының бірі.
2022 жылдың 11 айында солтүстікқазақстандық полицейлер заңсыз айналымнан 461 келі 716 грамм түрлі есірткі заттары тәркіленді, оның 3 келі 500 грамы – «синтетикалық» есірткілер.
Жыл ұрлығы
Ұрлық қылмыстың ең көп таралған санаты. Өткен жылы газ құбырларының гайкаларын ұрлау – ең резонанстық қылмыс болды. Ол Петропавлдың көптеген тұрғындарын, әсіресе «Береке», «Жас Өркен» шағын аудандарында және газдың иісі қатты сезілген қала орталығындағы тұрғындарды үрейлендірді. Полиция бұрын қылмыстық жауапкершілікке тартылған қала маңындағы елді мекендердің бірінің 26 жастағы тұрғынын ұстады. Ұрланғанның бір бөлігі металл қабылдау пунктінде тәркіленді. Ұсталған адамның айтуынша, ол газдың ауаға таралып кетуінің ықтимал салдары туралы ойламаған. Ол өзінің іс-әрекетімен он мыңдаған азаматтарға үлкен қауіп төндірді.
Айта кету қажет, металл қабылдайтын орында қымбат гайкалар үшін аз ақша төленген. 30 эпизодтан кейін ұсталған адамның табысы бірнеше мың теңгені құрады. Сонымен қатар, «Горгаз-сервис» ЖШС-ға келтірген залал 900 мың теңгені құрады.
Жыл алаяқтығы
Заманауи коммуникациялардың дамуының арқасында алаяқтық сияқты қылмыс түрі бөтеннің мүлкін ұрлаудан кейін екінші орында. Қылмыстық схемалардың қорқыту және пайда туралы уәде берумен жасалған. Бүгінгі таңда бірінші қағида негізінен «банктен қоңырау шалу» әдісімен жүзеге асырылады, оның барысында қылмыскерлер адамдарға әлдебіреулер олардың атына несие алып жатыр деп сендіреді. Екінші қағида – «ақшаны еселеу» туралы уәделер, тауарларды сату туралы жалған хабарландырулар, акциялардың уәделері және алдаудың басқа да көптеген түрлері.
2022 жылы жасалған алаяқтықтың ең ерекше жағдайларының бірі – жүргізуші куәлігін еш қиындықсыз белгілі бір сыйақы үшін алып беру туралы факті. Алаяқ өзінің байланыстарына сілтеме жасай отырып, еш емтихан тапсырмастан жүргізуші куәліктерін алып беремін деп 14 адамды алдаған. Олар негізінен Тайынша ауданының тұрғындары. Олар қылмыскерге 1,5 миллион теңгеден астам қаражат аударды. Бұл жағдайда алаяқ жаңа құрбандарды іздеуге күш пен уақыт жұмсамаған. Мұны керісінше достарына шын жүректен көмектескісі келген алданып қалған жәбірленушілердің бірі жасаған. Адамдар сеніп, ондаған мың теңге төлеген.
Әккі қылмыскердің бұл әрекеті бірнеше айға созылған. СҚО полицейлері бұрын осындай қылмыс үшін сотталған Қостанай қаласының 35 жастағы тұрғынын анықтады. Қазіргі уақытта ол 3 жылға бас бостандығынан айыру жазасын өтеп жатыр.
Жылдың үздік спорттық жетістігі
Жылдың ең үздік спорттық жетістігі деп СҚО ПД аппараты қызметкерінің кикбоксингтен өткен Азия чемпионатында жеңіске жетуін айтуға болады.
Солтүстік Қазақстан облысы Полиция департаментінің қызметкері Нұрсұлтан Жақыпов Тайланд астанасы Бангкок қаласында кикбоксингтен өткен дүбірлі додадан Азия чемпионы атанып келді.
Чемпионатқа 22 елден 379 спортшы қатысқан. Полиция аға лейтенанты Нұрсұлтан Жақыпов құрама команда сапында өнер көрсетіп Қазақстан намысын қорғады. Қазақстан құрамасы жалпыкомандалық есепте де бірінші орынды иеленді. Тайландта еліміздің, өңірдің намысын абыроймен қорғап, жеңіспен оралған спортшыны СҚО ПД бастығы Айдын Қабдұлдинов құттықтап, жаңа спорттық жетістіктерге жетуін тіледі.
СҚО Полиция департаментінің басшылығы қызметкерлердің спорттық додаларға белсенді қатысуына үнемі қолдау білдіреді. Мәселен, бұл биылғы жылғы солтүстікқазақстандық полицейлердің бір ғана жетістігі емес. Облыстың құқық қорғау органдарының арасында өткізілген жарыстарда самбодан екінші орынды, хоккейден үшінші орынды иеленді.
Сонымен қатар полицейлер балалар мен жастарға арналған спорттық іс-шараларды ұйымдастыруда көмек көрсетіп, салауатты өмір салтын насихаттауға қатысады. Мысалы, мамыр айында Қазақстан полициясының 30 жылдығына және Балалар жылына орай «Динамо – Қазақстан балаларына» атты дәстүрлі республикалық акция өткізілді. Қараша айында СҚО ПД Есірткі қылмысына қарсы іс-қимыл басқармасының қызметкерлері Петропавл қаласы әкімдігінің Жастар ресурстық орталығымен бірлесіп әуесқой спорттың бағыты – Street Workout, яғни көше гимнастикасы бойынша чемпионатын алғаш рет ұйымдастырды. Ал жыл соңына таман полицейлер мен «Динамо» дене шынықтыру-спорт қоғамының көмегімен Қызылжар ауданында алғаш рет өңірдегі спорт мектептерінің оқушылары арасында грек-рим күресінен ашық біріншілік өтті.
Жыл жетістігі
Өткен жылы СҚО Полиция департаментінің музейі «Музейлер Жеңіс туралы» экспозициялар туралы бейнероликтер байқауында үшінші орын алып, туған ведомствосын халықаралық деңгейде лайықты түрде көрсетті. Байқауға барлығы 130-дан астам бейнеролик дайындалды. Бірінші және екінші орынды бірегей мемориалдық кешендер туралы бейнероликтер иеленді. Олардың бірі Брянск облысындағы Хацунь ауылының жазалаушылар атып өлтірген тұрғындарын, екіншісі Керчь қаласындағы Аджимушкай карьерлерінің қорғаушыларын еске алуға арналған.
СҚО ПД мұражайының бейнеролигі облыстың ішкі істер органдарында қызмет еткен қарапайым адамдарға — солтүстікқазақстандық майдангерлерге арналды. Барлығы 700-ден астам адам болды.
Бай тарихи материалдың ерекше етіп берілуі Солтүстік Қазақстан полициясының музейіне құрметті үшінші орынды алуға мүмкіндік берді. Бейнероликті музей сақтаушылары Любовь Осинская мен Нина Бенграф СҚО ПД Ішкі және сыртқы коммуникациялар бөлімінің бас маманы Ерлан Махметовпен бірлесіп дайындады.
– Осындай көлемдегі байқауда жеңіске жету – әр жылдары музейге майдангер-милиционерлердің марапаттарын, жеке құжаттары мен заттарын тапсырған адамдардың еңбегі. Бірегей экспонаттар – музейіміздің мақтанышы. Олар жас қызметкерлердің патриоттық тәрбиесіне ықпал етеді, оларға отты жылдарды сезініп, көруге мүмкіндік береді, сондай-ақ, Отанға табанды қызмет еткен аға ұрпақтың жанқиярлық ерліктері үлгі болып қалмақ, – дейді музей меңгерушісі Любовь Осинская.